Wees er dus snel bij, want first come – first served.
Een stukje wilde natuur, middenin de stad, voor buurt en school
Een Tiny Forest® is een dichtbegroeid, klein, inheems bosje van minstens 200m² plantbare oppervlakte waarrond een jaar lang een educatief en participatief traject loopt dat door GoodPlanet gecoördineerd wordt.
Deze sociale en participatieve invalshoek is net wat een Tiny Forest zo verschillend maakt van andere kleine stadsbosjes of groenprojecten. Het zorgt ervoor dat het bosje niet alleen een prettige plaats wordt voor vlinders, vogels, bijen en kleine zoogdieren, maar ook voor mensen.
Kinderen leren in het buitenlokaal over de natuur in ons land en buurtbewoners krijgen er een fijne en gezonde ontmoetingsplek bij die ze zelf mee leven inblazen.
> Wil jij als stad, gemeente, bedrijf of particulier inzetten op biodiversiteit, een gezonde leefomgeving en het contact tussen mens en natuur opnieuw versterken?
> Heeft jouw stad of gemeente ook een verloren stukje grond waar een Tiny Forest perfect zou passen? Of ken je het perfecte plekje voor een Tiny Forest in jouw wijk of vlakbij jouw school?
Contacteer ons vandaag nog en wie weet planten we volgende winter al jullie eigenste Tiny Forest®!
+32 (0)456 61 15 27
Een Tiny Forest® – meer dan een stukje stadsgroen
Een Tiny Forest® onderscheidt zich van andere kleine (stads)bosjes door de specifieke aanplantmethode en het bijhorende educatieve en participatieve luik. Dit alles wordt begeleid, ondersteund en gecoördineerd door GoodPlanet.
GoodPlanet werkt hiervoor samen met IVN, het instituut voor natuureducatie in Nederland. Zij registreerden de naam ‘Tiny Forest’ met de bijhorende aanpak. Plant je een Tiny Forest® in samenwerking met GoodPlanet, dan ben je zeker dat alles verloopt zoals het trademark voorschrijft.
GoodPlanet is de unieke aanbieder van dit totaaltraject.
:: De aanplantmethode
We planten aan volgens de Miyawaki-methode: meer dan 20 inheemse bomen en struiken worden geselecteerd op basis van een bodemanalyse. Deze worden dicht op elkaar geplant, 3 à 5 bomen per m². In combinatie met de extra voedingsstoffen en bescherming in de vorm van een dikke mulchlaag zorgt dit werkelijk voor een lokale biodiversiteitsboost. De planten zullen sneller groeien en al gauw een waardevol ecosysteem vormen, waar ook vlinders, bijen, vogels en kleine zoogdieren zich meteen thuis voelen.
:: Betrekken van school en buurt
Naast het effect op de biodiversiteit, heeft een Tiny Forest ook een sociale en educatieve impact. Zo worden een school en de buurtbewoners nauw betrokken bij de voorbereidingen, aanplant en nazorg. GoodPlanet voorziet een educatief traject met workshops voor leerlingen en leerkrachten om buitenles in het Tiny Forest te stimuleren. De leerlingen worden opgeleid tot Tiny Forest Rangers en met behulp van lespakketten en een lesbox boordevol materiaal kunnen de leerkrachten jaar na jaar aan de slag met een nieuwe groep leerlingen.
De buurt wordt uitgenodigd voor een infosessie om te brainstormen over wat dit stukje groen kan betekenen voor hen. Willen ze mee komen helpen planten, activiteiten organiseren, klein onderhoud uitvoeren? Elke mate van betrokkenheid wordt gestimuleerd. Bij ieder Tiny Forest hoort een open buitenruimte waar iedereen welkom is om te genieten van de rust of om samen fijne momenten tussen het groen te beleven. Op deze manier groeit het uit tot een groene plek binnen een stedelijke context, die educatie- en ontmoetingsmogelijkheden schept.
- Waarom een Tiny Forest®?
- Wie kan een Tiny Forest® aanvragen?
- Hoe gaan we te werk
- Kan dit overal?
- Hoeveel kost een Tiny Forest®?
- Wie kwam op dit geweldig idee?
- Tiny Forest® in België
Het integreren van natuur in stedelijke en agrarische omgevingen biedt een scala aan voordelen die de kwaliteit van leven verbeteren. Ten eerste heeft het een aanzienlijk positief effect op de gezondheid van de mens. Daarnaast zorgt de biodiversiteit voor het herstel van de ecologische balans en ondersteunt het het voortbestaan van diverse planten- en diersoorten. Ten slotte bevordert het integreren van natuurlijke elementen in stedelijke gebieden het contact tussen mens en natuur.
Nochtans zijn onze steden vaak versteend en onze agrarische gebieden vaak monotoon ingericht waardoor de biodiversiteit er vaak onder een grotere druk komt te staan. Zeker in steden heeft dit een grote impact op de leefomgeving en de leefbaarheid.
Een Tiny Forest biedt lokaal een geweldige oplossing voor zowel mens als natuur door te fungeren als een groene oase, waar gezondheid, biodiversiteit en gemeenschapsverbondenheid gedijen:
- Een Tiny Forest® als boost voor onze gezondheid
Het regelmatig blootstellen aan natuurlijke omgevingen kan het gevoel van welzijn verhogen door angst en stress te verminderen en ontspanning te bevorderen. Het kan zelfs de symptomen van aandoeningen zoals depressie en stemmingsstoornissen verminderen. Bovendien stimuleert het lichaamsbeweging, wat op zijn beurt bijdraagt aan gewichtsbeheersing en het verminderen van het risico op chronische ziekten zoals obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten. Daarnaast kunnen bomen en planten in stedelijke gebieden helpen de luchtkwaliteit te verbeteren door schadelijke stoffen te absorberen en zuurstof af te geven. Dit kan de ademhaling bevorderen en de impact van luchtverontreiniging op de gezondheid verminderen. - Een Tiny Forest® als hotspot van biodiversiteit
Een Tiny Forest stimuleert de lokale biodiversiteit. Ondanks de kleine oppervlakte (200-400 m²) bestaat het uit meer dan 20 verschillende inheemse boom- en struiksoorten. Deze bomen trekken weer insecten en vogels aan en zo fungeren zij als habitats en corridors voor verschillende soorten, waardoor de leefomgeving van talloze organismen wordt verbeterd. Dergelijke weelderige, biodiverse kleine stukjes wildernis kunnen bovendien bijdragen aan het klimaatbestendig maken van een stad of gemeente. Het vermindert namelijk het hitte-eiland effect, verbetert de waterretentie van de bodem en bevordert de luchtkwaliteit. - Een Tiny Forest® als ontmoetingsplek
Maar dat is niet alles: Bij een Tiny Forest gaat het niet enkel om de aanplant van een waardevol stukje natuur, het brengt ook mensen uit de buurt en nabijgelegen scholen samen. Buurt en school planten samen het bosje aan, maar het stopt niet na deze plantdag. De kinderen zullen in de buitenklas over de lokale flora en fauna, ecologische processen en duurzame leefstijlen leren. Ze groeien als het ware op met hun bos en worden ‘Tiny Forest Rangers’. Buurtbewoners krijgen dan weer een groene ontmoetingsplek waar ze kunnen samenkomen voor picknicks, workshops of gemeenschapstuinieren, waardoor de sociale cohesie wordt versterkt. Allemaal samen dragen ze zorg voor hun Tiny Forest. De afstand tussen mens en natuur is vandaag de dag groter dan ooit, zeker in een stedelijke context, maar het bosje brengt natuurbeleving dichterbij. Een Tiny Forest voor de deur prikkelt de nieuwsgierigheid en geeft mensen de kans om de natuur in de eigen leefomgeving te ontdekken en daarover te leren. Het genieten van de natuurlijke schoonheid, het luisteren naar het gezang van vogels, het ruiken van de geur van bloemen en het voelen van de textuur van bladeren in een Tiny Forest versterkt de band tussen mens en natuur, waardoor een dieper begrip en respect voor onze omgeving ontstaat.
Heb je op school plaats en zin om ermee aan de slag te gaan dan zijn er 2 opties:
- Via de oproep ‘Natuur in je school’ kan je budget aanvragen om je speelplaats te vergroenen. Een Tiny Forest voldoet aan de voorwaarden en de subsidie kan hier dus voor gebruikt worden.
- Via je gemeente: neem contact op met je gemeente en overtuig ze van de vele voordelen van een Tiny Forest. Contacteer ons gerust als je hierbij ondersteund wil worden.
Heb je interesse als bedrijf? Contacteer ons voor de mogelijkheden om een Tiny Forest® te plaatsen op jullie bedrijfsterrein. We hebben een aangepast programma zodat jullie het bosje kunnen adopteren i.p.v. een school. Ook een Tiny Forest sponsoren in jullie buurt is een mogelijkheid. Neem zeker ook een kijkje op onze specifieke Tiny Forest-pagina voor bedrijven.
GoodPlanet begeleidt de gemeente, een school en de buurt gedurende 1 schooljaar met de praktische voorbereiding van de plantdag, workshops en infosessies en het opstellen van een beheersplan. Al het nodige wordt meegegeven zodat gemeente, buurt en school minstens de volgende 10 jaar verder kunnen met hun Tiny Forest®.
Een Tiny Forest-traject verloopt als volgt:
- Stap 1: Vastleggen van een locatie – school engageren – samenwerkingsovereenkomst opstellen (deadline 30 juni 2024)
- Stap 2: Data vastleggen voor de workshops, infosessies en de plantdag (deadline 31 oktober 2024)
- Stap 3: GoodPlanet doet de praktische voorbereidingen (bodemanalyse, opstellen plantenlijst, inplannen bodemvoorbereidingen, aankoop plantgoed en materiaal) – samen met de gemeente wordt het finale ontwerp opgesteld (deadline 31 oktober 2024)
- Stap 4: Uitrol van het educatief en participatief traject pre-plantdag: Workshop voor leerlingen en leerkrachten, infosessie voor buurt en groendienst (tussen september 2024 en februari 2025)
- Stap 5: Plantdag (tussen november 2024 en februari 2025): inclusief workshop voor leerlingen, begeleiding en coördinatie helpende handen, communicatie naar pers, infobord.
- Stap 6: Uitrol van het educatief en participatief traject post-plantdag: Workshop voor leerlingen en 2 workshops voor de leerkrachten en infosessie met buurt, school en gemeente waarbij een beheersplan wordt opgesteld. Overhandigen van de lesbox met onderzoeksmateriaal en het lespakket aan de school (tussen maart en juni 2025).
- Stap 7: De school kan zelf de volgende schooljaren verder aan de slag in het Tiny Forest dankzij het uitgebreide lessenpakket. De buurtbewoners kunnen genieten van hun groene oase. Dankzij het beheersplan kent elke partij z’n verantwoordelijkheid en kan het bosje gezond groeien.
> Uitvoeringstermijn: Ongeveer 1 à 1,5 jaar onder begeleiding van GoodPlanet. Het begeleidend gedeelte met de school houden we binnen 1 schooljaar.
> Pleziertermijn: minstens 10 jaar en zolang het bosje leeft
Een Tiny Forest® vraagt weinig ruimte waardoor bijna elke gemeente of stad er wel een plekje voor heeft. Een verloren hoek zoals een ongebruikt perceel of grasveld, een deel van een parking of plein of een braakliggend stuk grond. Deze plaatsen zijn ideaal voor een waardevolle natuurbestemming als een Tiny Forest.
Wat heb je nodig?
- Minstens 300m² natuurarm terrein waar geen leidingen onderdoor lopen: we planten 200m²-400m² aan, voorzien een stukje open buitenruimte van 50m² en je dient rekening te houden met voldoende afstand van de perceelsgrenzen, aanliggende gebouwen en/of bestaand groen.
- Overal minstens 4m breed ononderbroken plantbare oppervlakte (dus ook links en rechts van het weggetje of tussen reeds aanwezige bomen)
- Op wandelafstand van een basisschool of ander actieve organisatie (woonzorgcentrum, jeugdwerking,…) die het bosje willen adopteren en ermee aan de slag willen.
- Vrij toegankelijk voor de omwonenden.
- Ook op een schoolterrein of andere afgesloten domeinen is het mogelijk, als er een zeker toegankelijkheid kan verzekerd worden (bijvoorbeeld op vaste momenten).
Ieder Tiny Forest-traject is uniek en aangepast aan de specifieke locatie en situatie. We bestuderen de voorgestelde locatie en luisteren naar noden, wensen en vragen en passen het traject en ontwerp aan naar deze noden. Naargelang de ligging, de grootte en eventuele andere uitzonderingen kan dus ook de prijs variëren.
Reken op een totaalbudget tussen de 21.500 en 25.000 euro.
Hierin is voorzien:
- Onze begeleiding van het hele traject met de gemeente, school, andere betrokken partijen en eventuele sponsors: Vergaderingen, plaatsbezoeken, contacten leggen en onderhouden, etc.
- Al de organisatorische en praktische voorbereidingen voor de plantdag: coördinatie tussen alle partijen, opstellen plantenlijst, inplannen bodemvoorbereidingen, aankoop plantgoed en materiaal.
- Ontwikkeling informatief en educatief materiaal.
- Educatieve ondersteuning: 3 workshops met de leerlingen, 3 workshops voor de leerkrachten, een (digitaal) lespakket, een lesbox met onderzoeksmateriaal.
- Participatieve aanpak: een activerende infosessie met de buurt, betrokkenheid op plantdag en bij het opstellen van beheer- en beleefplan.
- De kosten voor de praktische uitvoering (infobord, plantgoed, omheining, etc.) zijn inbegrepen in het hierboven vooropgestelde totaalbudget, maar zullen pro rata aangerekend worden. Deze zijn namelijk sterk afhankelijk van de situatie: een grotere oppervlakte betekent meer bomen, moeilijkere plantsituatie/toegang brengt meerkosten met zich mee, etc. Anderzijds, als we met een lokale partner kunnen werken voor de graafwerken of als de stad zelf bodemsupplementen (stro, houtsnippers, etc) kan aanleveren heeft dit vaak een voordelig effect op de prijs.
We bekijken met jullie de situatie en locatie in detail en stellen dan een transparant en helder budget op.
Contacteer ons
De gemeente is zelf verantwoordelijk voor:
- Het ter beschikking stellen van een geschikte locatie (eventueel aankoop grond of gebruiksovereenkomst met eigenaar afsluiten) en de daarbij horende kosten.
- Het ontharden of saneren indien nodig en de daarbij horende kosten.
- Aanleveren van recuperatiemateriaal voor de buitenklas (houtsnippers, boomstronken, banken,…)
- Het faciliteren van de samenwerking tussen GoodPlanet, lokale scholen, buurtbewoners en gemeentelijke diensten.
- Het bieden van ondersteuning bij vergunningsaanvragen en andere administratieve procedures. Koppeling met andere stadsdiensten waar nodig (groendienst, evenementendienst, …)
- Het promoten van het initiatief binnen de gemeente en het inzetten van lokaal netwerk om burgers en lokale organisaties aan te spreken
- Het ter beschikking stellen van een aantal mensen van de groendienst op de plantdag (plaatsen omheining en infobord, plantgaten voorbereiden) en voor het afwerken (buitenklas en weggetje)
- Externe communicatie over het project
- Het eindbeheer van het Tiny Forest: een beheersplan wordt opgesteld o.l.v. GoodPlanet samen met de school en andere betrokken organisaties, maar de eindverantwoordelijkheid blijft bij de gemeente.
De Indiase ingenieur Shubhendu Sharma (CEO van Afforestt) bedacht het Tiny Forest-concept. Hij baseerde zich op de bosbouwmethode van de Japanse bomenexpert Akira Miyawaki. Die ontwikkelde in de jaren ’70 een methode om natuurlijke, inheemse bossen te herstellen. Hij legde ruim 1.700 bossen aan, waarvan 96,7% zich binnen de tien jaar tot een veerkrachtig ecosysteem ontwikkelden. Shubhendu Sharma raakte geïnspireerd door Miyawaki’s aanpak en vertaalde de werkwijze naar een stadsomgeving.
In 2020 lanceerden IVN natuureducatie, de organisatie die Tiny Forest® in Nederland beheert, en GoodPlanet het concept in ons land. De eerste Belgische Tiny Forests werden in dat voorjaar nog geplant in Schoten en Vorst, samen met scholen en buurtbewoners. Vervolgens volgden er nog 2 extra in Schoten en nog eentje in Neder-over-Heembeek. Over de periode 2023-2024 werden er nog 13 Tiny Forests aangeplant, verspreid over heel België.
“Ik ga er geen doekjes om winden: de planning, aanplant en opvolging van een heel klein officieel Tiny Forest is véél complexer dan hoe we het gebruikelijk doen, zelfs voor veel grotere bossen. Maar er zitten zeker en vast meerwaarden aan de aanpak van GoodPlanet Belgium en door hun zeer strakke begeleiding word je als gemeente voor een groot deel ontzorgd. Vooral voor heel dicht bebouwde omgevingen is dit intensieve traject een aanrader.”
Jan Christiaens – Plannen en Ontwikkelen – Stad Sint-Niklaas
Samenwerking voor twee Tiny Forests in 2023 en een derde in 2024
In samenwerking met IVN Natuureducatie Nederland.
Dit project werd deels ontwikkeld met de steun van Colruyt Group.
Tiny Forest® kadert in het internationale programma ‘Learning About Forests’ waar organisaties en scholen uit 28 landen aan meewerken.